روزنامه نگار

«گزارش تازه اداره جرايم و مواد مخدر سازمان ملل متحد نشان مي دهد که توليد ترياک در افغانستان در سال۲۰۱۱، شصت و يک درصد نسبت به سال قبل افزايش يافته است.

همچنين اين گزارش ۷درصد افزايش در کشت خشخاش را نشان مي دهد بر اين اساس افغانستان در سال جاري ميلادي ۵هزار و ۸۰۰تن ترياک توليد کرده است.»

گزارش بي بي سي فارسي در روز سه شنبه ۱۹مهر (۱۱اکتبر) حاکي است: گزارش سازمان ملل متحد که در همکاري با وزارت مبارزه با مواد مخدر افغانستان تهيه شده و وضعيت کشت خشخاش در افغانستان طي سال هاي ۲۰۱۰و۲۰۱۱ را بررسي کرده مي گويد که رابطه نزديکي ميان ناامني و ادامه کشت خشخاش در افغانستان وجود دارد.

اين در حالي است که دولت کابل و هم پيمانان بين المللي افغانستان در تلاش هستند کشت اين گياه مخدر اما سودآور را کاهش دهند!

افغانستان بزرگ ترين توليدکننده ترياک در جهان است که نزديک به ۹۰درصد اين محصول را توليد مي کند. درآمد حاصل از فروش مواد مخدر منابع مالي موردنياز شورشيان و شمار افرادي را که در اقتصاد زيرزميني ترياک سرمايه گذاري مي کنند تامين مي کند به گونه اي که حضور دولت در مناطق زيرکشت خشخاش را با دشواري مواجه کرده است.

همچنين گزارش سازمان ملل گوياي آن است که کشت خشخاش به بخش هاي جديدي در افغانستان گسترش يافته است؛ روندي که با توجه به تلاش نيروهاي بين المللي براي برقراري ثبات و واگذاري مسئوليت امنيتي به دولت اين کشور بسيار نگران کننده است.

سازمان ملل علت اصلي را افزايش قيمت مواد مخدر اعلام کرده است.

بهاي ترياک خشک نسبت به سال گذشته ۴۳درصد افزايش يافته و سود ناشي از ترياک در هر هکتار به بيش از ۲برابر افزايش و از 4هزار و ۹۰۰دلار به ۱۰هزار و ۷۰۰دلار افزايش يافته است.

«جين لوث لماهيو» مسئول اداره مواد مخدر و جرم سازمان ملل در افغانستان گفته است که اين درآمد مازاد و افزايش قيمت به افزايش جرايم و جنايت در اين کشور کمک مي کند.

در اين گزارش آمده است که بيشتر اراضي زير کشت خشخاش در مناطق ناآرام جنوب افغانستان قرار دارند که محل فعاليت شبه نظاميان اين کشور است.

نزديک به ۷۸درصد ترياک افغانستان در ولايات هلمند، قندهار، ارزگان، دايکندي و زابل توليد مي شود.

در واکنش به گزارش سازمان ملل متحد مبني بر افزايش کشت خشخاش در افغانستان «ضرار احمد مقبل» وزير مبارزه با مواد مخدر افغانستان، برخورد نکردن با قاچاقچيان، افزايش قيمت ترياک در بازارهاي جهاني، فقر و ناامني را از عوامل عمده افزايش کشت خشخاش در اين کشور عنوان مي کند وي دليل افزايش توليد مواد مخدر را فقط مربوط به افغانستان ندانسته و مي گويد: گرچه خشخاش در افغانستان کشت مي شود ولي براي تبديل ترياک توليدي به هروئين به هزارو۳۰۰ تن مواد شيميايي نياز است که از کشورهاي خارجي تامين مي شود.

به گزارش ايرنا مقبل اظهار مي دارد: جامعه جهاني بايد تلاش کند تا از ورود مواد شيميايي براي تبديل ترياک به هروئين در افغانستان جلوگيري کند.

اين مقام افغان کشورهاي منطقه را متهم مي کند که براي کشف و ضبط محموله هاي مواد مخدر تلاش نمي کنند و اين موضوع باعث تشويق کشاورزان به کشت گياه خشخاش مي شود.

وزير مبارزه عليه مواد مخدر افغانستان در ادامه يکي از علت هاي تمايل مجدد کشاورزان افغان به کشت خشخاش را مشکلات اقتصادي آنان بيان مي کند و مي گويد: سال گذشته در ۱۲۱هزار هکتار زمين در افغانستان خشخاش کشت شده بود اما در سال جاري اين رقم به ۱۳۱هزار هکتار افزايش يافته است.

به گفته مقبل اين وزارتخانه در راستاي مبارزه با کشت ترياک، ۱۴هزار هکتار کشتزارهاي خشخاش را امسال تخريب کرد.

«در حال حاضر با نظارت و حمايت اشغال گران «ناتو»در افغانستان ۱۲۳ميليارد مترمربع از اراضي کشاورزي اين کشور زير کشت مواد مخدر است». وزارت مبارزه با مواد مخدر افغانستان به تازگي در گزارشي اعلام کرده است که در حال حاضر ۸۵درصد مواد مخدر جهان را افغانستان توليد مي کند. اين وزارت هشدار مي دهد که اگر جامعه جهاني در سال۲۰۱۱ ميلادي افغانستان را در پيکار با مواد مخدر حمايت جدي نکند افغانستان و کشورهاي منطقه و جهان با دشواري هاي زيادي روبه رو خواهند شد.

اين در حالي است که جامعه جهاني و سازمان ملل کمکي براي پايان بخشيدن به اين حجم از توليد انبوه مواد مخدر نخواهند داشت.

کارشناسان و صاحب نظران با ابراز نگراني از تداوم کشت بي رويه و توليد مواد مخدر در افغانستان مي گويند: کشت مواد مخدر در افغانستان علاوه بر درآمد مالي آمريکا براي تامين مالي اهداف سازمان هاي تروريستي تحت تربيت و مديريت آمريکا، به ادامه جنگ و تقويت مخالفان مسلح دولت افغانستان و بي ثبات سازي اين کشور و ساير کشورهاي هدف منجر مي گردد تا آن جا که آمريکا با حضور نيروهاي نظامي خود در افغانستان، کشت مواد مخدر را در آن جا به ۴۰ برابر طي سال هاي اخير افزايش داده است.

در حالي که وزير وقت مبارزه با مواد مخدر افغانستان دي ماه سال ۱۳۸۴ در سفر به ايران از کاهش ۲۷ هزار هکتاري سطح زير کشت خشخاش در اين کشور نسبت به سال ۸۳ خبر داده بود و آن سال ۱۰۴ هزار هکتار زير کشت خشخاش بود، خبرگزاري ها در شهريور ۸۵ سطح زير کشت مواد مخدر در افغانستان را ۱۶۰ هزار هکتار اعلام کردند.

و اکنون با گذشت ۶ سال و وعده هاي متعدد مسئولان دولت افغانستان مبني بر مبارزه با مواد مخدر و جلوگيري از کشت خشخاش متاسفانه کاهش محسوسي در اين عرصه مشاهده نمي شود.

جالب است بدانيد «بان   کي مون» دبير کل سازمان ملل متحد در روز جهاني مبارزه با مواد مخدر بيانيه اي صادر کرد و اعلام داشت:«قاچاق مواد مخدر که از ديرباز مشکلي اجتماعي و مسئله نظم عمومي تلقي مي شده، در سال هاي اخير به تهديدي جدي براي سلامت و امنيت بسياري از افراد و مناطق تبديل شده است.» او درادامه گفت: «بازار فروش ترياک افغانستان که سالانه ۶۱ ميليارد دلار درآمد دارد، شبه نظاميان، تروريسم بين الملل، تلاش هاي مختلف را براي بي ثباتي افغانستان انجام مي دهند و از اين طريق تامين مالي مي شوند».

درآمد ۶۱ ميليارد دلار از مواد مخدر افغانستان آمار جديدي است که تاکنون از سوي اين سازمان ارائه داده شده است، به همين دليل اين بيانيه جديدترين آمار را در مورد درآمد مواد مخدر افغانستان ارائه داده است. تا پيش از اين آمارهاي متفاوتي از درآمد مواد مخدر در افغانستان ارائه مي شد. مثلا در سال ۲۰۰۷ سازمان ملل متحد براي اولين بار اعلام کرد، ارزش سالانه معاملات قاچاق مواد مخدر در افغانستان ۴ ميليارد دلار است. اين مبلغ نيمي از درآمد ملي کشور به شمار مي رفت.

حال سوال اساسي اين است که طي ۴ سال گذشته چطور تجارت مواد مخدر افغانستان از ۴ ميليارد دلار به ۶۱ ميليارد دلار رسيد؟

آن هم در حالي که بر اساس ادعاي مقامات دولتي افغانستان ميزان کشت مواد مخدر پايين آمده است؟

البته اين نکته را بايد در نظر داشت که قيمت مواد مخدر طي ۴ سال اخير نسبت به سال هاي قبل بسيار بالا رفته است، طوري که حالت نجومي به خود گرفته است و همين موضوع سبب شد که مثلث مافيا براي کسب درآمد، بيشترين تلاش را براي گسترش هرچه بيشتر کشت و توليد و قاچاق مواد مخدر افغانستان انجام بدهند.

«محمد حسين مدني» کارشناس امور افغانستان نيز سياست هاي ناکارآمد دولت افغانستان در زمينه مبارزه با کشت و توليد مواد مخدر را يکي از عوامل تأثير گذار بر افزايش اين پديده مي خواند و مي گويد: برخي کشورهاي خارجي که در اين کشور از قدرت سياسي و نظامي بالايي برخوردارند تلاش مي کنند تا کشت و توليد مواد مخدر به قوت خود باقي بماند چرا که از اين راه سود سرشاري نصيب آن ها مي شود.

به گفته وي ۱۰ سال قبل کشورهاي غربي و در رأس آن ها آمريکا با شعار مبارزه با مواد مخدر وارد افغانستان شدند اما بعد از يک دهه مشخص است که نه تنها آن ها مبارزه جدي عليه اين پديده نداشته اند بلکه خود مشوق کشت و توليد آن هستند.

وي يکي از اساسي ترين برنامه هاي دولت افغانستان را لزوم فرهنگ سازي و آشنا کردن کشاورزان اين کشور با کشت ساير محصولات بيان مي کند و معتقد است با بهره گيري از حمايت هاي همه جانبه جمهوري اسلامي ايران و استفاده از تجارب ارزنده ايراني ها مي توان اقتصاد افغانستان را در عرصه کشاورزي و کشت هاي جايگزين و متحول کرد.

همان طور که آمار نشان مي دهد برنامه هاي سازمان ملل براي مهار کشت خشخاش در افغانستان با شکست مواجه شده است و اگرچه اين مبارزه از برنامه هاي پرهزينه جامعه جهاني و يکي از دلايل حضور نظاميان آمريکايي و ناتو در اين کشور بوده است ولي توليد ترياک رو به گسترش است.

«علي لاريجاني» رئيس مجلس شوراي اسلامي هم چندي قبل در نشست مشترک روساي کميسيون هاي مجالس ايران و افغانستان گفته بود تعيين راهکارهايي همچون کشت جايگزين خشخاش امري بسيار مهم است که متأسفانه تاکنون خروجي مثبتي نداشته و تنها شاهد افزايش توليد ترياک در افغانستان بوده ايم. وي با بيان اين که عده اي مي خواهند از مسئله مواد مخدر در افغانستان سوء استفاده کنند گفته بود: به نظر مي رسد که پشت صحنه اين موضوع برخي دولت هاي غربي هستند که بايستي راهکارهايي براي آن در نظر گرفت.

«محمد کريم عابدي» عضو کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس با ابراز نگراني از رشد روزافزون توليد مواد مخدر در کشور افغانستان به خراسان مي گويد:  قبل از حمله آمريکا به اين کشور به بهانه پياده کردن دموکراسي توليد ترياک و هروئين در اين کشور سالانه ۲۰۰ تن بود که آن هم توسط سرمايه داران انگليس و شراکت آمريکايي ها توليد مي شد و بر اساس آمار سال ۸۹ اين توليد ۴۰ برابر شده و به ۸ هزار تن رسيده است.

وي با اعلام اين که به جاي ترياک که حجيم است مافياي مواد مخدر در افغانستان براي سهولت در صادرات آن بدترين مواد مخدر مانند کراک را توليد و صادر مي کند مي افزايد: اگرچه اين مواد به کشورهاي اروپايي حمل مي شود ولي ايران هم در کريدور ترانزيت آن قرار دارد و ملت ما براي جلوگيري از حمل مواد مخدر به کشور و آن سوي خاک ميهن صدها شهيد تقديم کرده است.

نماينده مردم فردوس، طبس، سرايان و بشرويه تصريح کرد: کشت و توليد مواد مخدر در همسايگي ايران معضل بزرگي براي ما و سازمان هاي بين المللي است و در راستاي مهار کشت خشخاش و توليد و توزيع مواد مخدر فقط جمهوري اسلامي ايران است که حرف اول را در دنيا مي زند و تلاش هاي گسترده اي را براي بازدارندگي آن داشته است و بسياري از مجامع بين المللي هم از تلاش هاي کشورمان تقدير کرده اند.

«عابدي» تلاش هاي کشورمان را در بازدارندگي مواد مخدر بي نظير توصيف مي کند و مي گويد: موضوع مواد مخدر بايد از ريشه خشکانده شود و خود ملت افغانستان بايد قيام کنند و با انقلاب جدي خود کشت و توليد ترياک را ريشه کن کنند چون اين ماده افيوني الان خطري براي جامعه بشري است و توليد آن نقض بارز حقوق بشر است و هر کس در کار کشت، توليد و فرآوري اين مواد کار کند به جامعه بشريت خيانت کرده است.

وي مي افزايد: کشورمان براي مشارکت در حذف کشت خشخاش در افغانستان پيشنهاد کشت جايگزين را داده است و حتي در مواردي براي کشت محصولاتي که براي ما رقيب محسوب مي شود آن ها از سوي وزارت جهاد کشاورزي حمايت شده اند.

وي با اعلام اين که براي تحول در اقتصاد افغانستان مردم اين کشور بايد کشت خشخاش را که سود آن به جيب کارتل هاي آمريکايي و انگليسي و سيستم هاي جاسوسي غرب مي رود، ترک کنند مي افزايد: با کشت ساير محصولات کشاورزي به ويژه محصولات استراتژيک مردم افغانستان مي توانند اقتصاد خود و کشورشان را متحول کنند.

سردار «علي مويدي» رئيس پليس مبارزه با مواد مخدر نيروي انتظامي نيز با بيان اين که ايران پرچمدار مبارزه با مواد مخدر در دنياست، مي گويد: نظام سلطه اجازه نمي دهد گزارش اقدامات و فعاليت هاي ايران در مبارزه با مواد مخدر به گوش جهانيان برسد.

اين مقام ارشد انتظامي چند روز قبل در يک کارگاه آموزشي اعلام کرد: کشور ما براي مقابله با اين پديده شوم بهاي سنگيني را پرداخت کرده است به طوري که تا به حال ۳ هزار و ۷۰۰ نفر در مقابله با عوامل توليد و توزيع مواد مخدر به شهادت رسيده اند.

رئيس پليس مبارزه با مواد مخدر نيروي انتظامي مي افزايد: در ۶ ماه اول سال ۱۳۹۰ حدود ۲۵۰ تن مواد مخدر در کشور کشف شده که بيشتر آن مربوط به استان هاي مرزي است.

وي در ادامه با اشاره به نقش دشمنان ايران در توليد و توزيع مواد مخدر تصريح کرد: دشمنان براي کشور ما برنامه اي هدفمند ترسيم کرده اند به طوري که حجم توليد مواد مخدر در افغانستان را از زمان ورود ناتو به اين کشور افزايش داده اند.

«مصطفي محمد نجار» وزير کشور نيز اواخر تيرماه امسال تأکيد کرده بود: طرح کشت جايگزين خشخاش با حمايت مادي و معنوي جمهوري اسلامي ايران در افغانستان دنبال مي شود.

به گزارش «ايرنا» وي گفته بود: با توافق هاي صورت گرفته مسئولان افغانستان نيز موافق جايگزيني کشت خشخاش در کشور خود هستند و با اجراي اين طرح کشت خشخاش در افغانستان به عنوان يکي از اصلي ترين کشورهاي توليدکننده مواد مخدر در جهان متوقف خواهد شد.

به اعتقاد مديرکل فرهنگي و پيش گيري ستاد مبارزه با مواد مخدر کشورمان اگرچه آموزش اساس پيش گيري از گرايش به مصرف مواد مخدر است ولي رفع معضل اعتياد نيازمند عزم ملي است.

«حميد رضا  صرامي» با اشاره به جديت جمهوري اسلامي ايران براي مبارزه با مواد مخدر مي افزايد: نيروي انتظامي در تلاش خود براي مبارزه با مواد مخدر و پيش گيري از توزيع آن سنگ تمام گذاشته است و در اين راستا ۳ هزار و ۷۰۰ شهيد و ۱۱ هزار جانباز تقديم کرده ايم.

به هر حال شواهد امر نشان مي دهد که تلاش و سرمايه گذاري جمهوري اسلامي به تنهايي براي مهار معضل مواد مخدر در کشور همسايه ما کافي نيست و علاوه بر عزم جهاني، هماهنگي و همراهي سازمان هاي بين المللي نيز لازم است. متأسفانه مواد مخدر در دسترس همه اقشار است و آمارهاي کشف و ضبط اين مواد و انهدام فعاليت باندهاي متعدد مرتبط نشان دهنده آن است که برخي کشورها همچنان از توليد و توزيع مواد افيوني حمايت مي کنند.

در حالي که خبرها از ۴۰برابر شدن توليد مواد مخدر در افغانستان حکايت دارد سرويس هاي اطلاعاتي فعاليت شبکه هاي مواد مخدر و ظهور پديده «نارکومافيا» و «نارکوتوريسم» را فاش کرده اند.نگاهي به اهداف آمريکا و متحدانش با توجه به اين که در حال حاضر با نظارت آن ها ۱۲۳هزار هکتار از اراضي افغانستان زير کشت خشخاش است نشان مي دهد که سياست هاي سازمان ملل براي مهار کشت خشخاش در افغانستان بي اثر بوده است. کشور جمهوري اسلامي ايران به عنوان همسايه افغانستان که در کريدور ترانزيت اين مواد است متاثر از حمل، قاچاق و توزيع مواد مخدر متحمل خسارت هاي بسياري شده و کشوري است که با سرمايه گذاري خاص به دنبال مهار کشت خشخاش و توليد مواد مخدر بيشترين تلاش ها را انجام داده است.