غفلت از تامين فضاي سبز در محلات
خراسان رضوي - مورخ یکشنبه 1392/02/29 شماره انتشار 18407
نويسنده: حاتمي
با وجود تلاش هاي گسترده متوليان فضاي سبز و شهرداري در احداث و توسعه بوستان هاي مشهد همچنان در بسياري از محلات ومناطق پرجمعيت شهر، مردم به پارک محله و بوستان کوچک دسترسي ندارند.
در شرايطي که کارشناسان، توسعه فضاي سبز را در کاهش آلايندگي وتلطيف هواي شهر آلوده اي مثل مشهد موثر مي دانند، يکي از انتقادهاي جدي شهروندان نبود فضاي سبز در بسياري از محلات مشهد به خصوص مناطق قديمي وپرجمعيت است.
"ثامن "کمترين سرانه فضاي سبز را دارد
بافت پيرامون حرم مطهر رضوي با انبوه زائر وجمعيت ساکن در محدوده شهرداري منطقه ثامن قراردارد که در ميان مناطق سيزده گانه شهرداري مشهد کمترين سرانه فضاي سبز شهري را دارد. يک شهروند مشهدي با اشاره به اهميت وجود فضاي سبز براي تلطيف هوا و کاهش آلودگي آن مي گويد: چون بافت اين منطقه متراکم است ودر گذشته به تامين فضاي سبز توجه نشده است متاسفانه اکنون کمترين فضاي سبز را داريم و در نوسازي بافت هم شاهد رشد ساختمان هاي بلند و بدون فضاي سبز هستيم که اين موضوع نگران کننده است.
"ريحاني" مي افزايد: بيش از 10سال است که کمربند سبز در ارتفاعات جنوبي شهر در حال اجراست و بوستان هاي خوبي مثل وکيل آباد، خورشيد، آبشار، کوهسنگي، پارک جنگلي طرق در نوار جنوبي شهر واقع است ولي در قلب شهر ومناطق پر تردد و زواري ما کمترين فضاي سبز را داريم.
يک بوستان محله نداريم
به ادعاي مردم در شهري که به گفته متوليان سرانه فضاي سبز شهري به 12متر مربع رسيده است، هنوز در مناطقي از شهر با ده ها هکتار وسعت حتي يک پارک محله هم وجود ندارد.يکي از ساکنان بولوار اول طبرسي به خراسان مي گويد:از تقاطع شهيد گمنام در دو طرف بولوار تا ميدان فجر که حدود 3کيلومتر است يک پارک محله هم نداريم و بسياري از کودکان و سالخوردگان به مکان دنج و آرامي براي استراحت و سپري کردن اوقات فراغت دسترسي ندارند.
" نهارداني"با انتقاد از بي توجهي شهرداري مشهد به تامين فضاي سبز در مناطق کم برخوردار مي افزايد: بسياري از پيرمردان و بازنشستگان چون پارک محله در نزديکي محل سکونتشان ندارند ساعت ها روي صندلي ايستگاه هاي اتوبوس در حاشيه بولوار مي نشينند. يک خانم خانه دار از ساکنان خيابان فتاح نيز مي گويد: چرا شهرداري در اين منطقه پارک محله ايجاد نمي کند.در همه جاي شهر براي استراحت وتفريح مردم پارک ساخته اند جز اين منطقه.وقتي هم که با شهرداري صحبت مي کنيم مي گويند در اين محدوده زمين نداريم.
او با اشاره به اينکه ساخت بوستان 100هکتاري دردي از مردم اين محله دوا نمي کند مي گويد: شهرداري و سازمان پارک ها به جاي صرف هزينه ميلياردي در حاشيه شهر و ايجاد کمربند سبز بهتراست در دل شهر، فضاي سبز و بوستان ايجاد کنند.
ساختمان هاي عريض ونماي بي روح
"علي برادران فرد" دانشجوي دکتراي باغباني درباره ضرورت توسعه فضاي سبز مي گويد :در بسياري از کلان شهرها، چشم انداز شهر چيزي جز ساختمان عريض و طويل و با نماي خشک و بي روح نيست که اين امر آرامش شهروندان را تحت تاثير قرار مي دهد.
به گفته وي مديران شهري هميشه براي رفع اين فضاي بي روح در شهرها به دنبال راه هاي مختلفي از جمله استفاده از رنگ، نور، المان هاي شادي آفرين و... رفته اند اما يکي از بهترين راهکارهايي که در کنار طراوت بخشيدن به چهره شهر، کاهش آلودگي هوا را نيز به همراه دارد، توسعه فضاي سبز است.
وي با بيان اينکه فضاي سبز به عنوان يک عنصر زنده در شهر مي تواند جانبخش زندگي ماشيني ما انسان ها شود که اين مهم در شهر مشهد جدي گرفته شده است، مي افزايد: حضور ساليانه ميليون ها زائر در شهر مشهد و همچنين خيل عظيم مجاور، توسعه فضاي سبز مشهد را به يک ضرورت تبديل کرده است. در حال حاضر فضاي سبز اين شهر از جهات مختلف از جمله طراحي، نوع گونه هاي گياهي و... نسبت به ديگرشهرها مطلوب تر است.
در کنار اين مهم بوستان هايي در شهر مشهد احداث شده است که نه تنها نقش استراحتگاه را دارد، بلکه با جذابيت بصري ايجاد شده از لحاظ طرح و کاشت، آرامش بيشتري را براي شهروندان و زائران در بوستان ها به ارمغان مي آورد.
به گفته وي يکي از مشکلات هميشگي توسعه فضاي سبز در کلان شهرها کمبود زمين است به گونه اي که در برخي از نقاط شهر به دليل نزديک بودن بافت هاي شهري، جمعيت متراکم و گران بودن زمين امکان توسعه فضاي سبز وجود ندارد و معمولا اين نقاط به نسبت مناطقي با بافت هاي پراکنده با کمبود فضاي سبز بيشتري مواجه است.
احداث کمربند سبز جنوب تمام نشده، شمالي شروع شد
بيش از يک دهه از آغاز اجراي پروژه کمربند سبز مشهد در ارتفاعات جنوبي اين کلان شهر مي گذرد ودر حالي که هنوز اين طرح در نيمه راه با مشکلاتي مواجه است معاون خدمات و محيط زيست شهري شهرداري مشهد از احداث کمربند سبز در ارتفاعات شمال شهر خبر مي دهد و مدعي اجراي طرحي با عنوان 40بوستان در پروژه کمربند سبز جنوب شهر مشهد است.
وي مي گويد: براي احداث رينگ سبز اطراف شهر مشهد، سال گذشته مشاوري براي تملک و مطالعه احداث کمربند سبز در شمال شهر مشهد انتخاب شد که در سال جاري براي اجراي عمليات آن هشت ميليارد تومان تخصيص اعتبار شد. به گفته وي کمربند سبز شمالي شهر مشهد از تقاطع جاده فريمان آغاز مي شود و تا آرامگاه توس ادامه دارد.
دکتر خليل ا...کاظمي مي گويد: در حال حاضر مساحت کمربند سبز مشهد به 2600 هکتار رسيده است که در افق سال 1404 اين ميزان بايد به 13 هزار هکتار برسد.
وي با اشاره به اقدامات گسترده براي توسعه اين فضا مي افزايد :با حمايت شهردار مشهد در سال هاي اخير تعداد درختان غرس شده در اين محدوده به 430 هزار اصله درخت رسيده است.
وي به اجراي پروژه چهل بوستان در مشهد اشاره مي کند ومي افزايد: در اين پروژه کمربند سبز مشهد از سد گلستان تا منطقه تفريحي هفت حوض در قالب 40 بوستان تکميل مي شود.
کاظمي با اشاره به ساماندهي ورودي هاي شهر نيز مي گويد: در حال حاضر کليه جزاير مياني ورودي شهر به مساحت 95 هکتار تملک شده است که نسبت به کاشت فضاي سبز در آن با صرف اعتباري بالغ بر 100 ميليارد ريال اقدام کرديم.
افزايش سرانه فضاي سبز در مشهد
کاظمي با اشاره به سرانه فضاي سبز هر شهروند در مشهد مي گويد: در سال 86 مساحت فضاي سبز تحت تملک شهرداري 2100 هکتار بوده است که اين ميزان، سرانه 8.6 مترمربعي را براي هر شهروند ايجاد کرده است اما با افزايش سطح فضاي سبز مشهد به 3200 هکتار تا پايان سال اين سرانه به 11.2 مترمربع خواهد رسيد.
به گفته وي در حال حاضر 415 بوستان محلي و منطقه اي و 80 بوستان خطي در شهر مشهد احداث شده است و بزرگ ترين پارک خطي مشهد هم که شامل چهار منطقه مشهد مي شود، از تقاطع غدير تا ميدان قائم ادامه دارد.
به گفته وي عمليات اجرايي اين بوستان 25 درصد پيشرفت فيزيکي دارد و در سال جاري براي آن 200 ميليارد ريال اعتبار اختصاص داده شده است.
احداث 6 بوستان موضوعي
معاون خدمات و محيط زيست شهري شهرداري مشهد همچنين از احداث 6 بوستان موضوعي در مشهد خبر مي دهد ومي گويد: با توجه به اهميت حضور شهروندان در بوستان ها و استفاده علمي، آموزشي و فرهنگي از اين اماکن، طي سال هاي گذشته احداث 6 بوستان موضوعي در دستور کار مديريت شهري مشهد قرار گرفت.کاظمي با اشاره به بهره برداري از اولين بوستان موضوعي مشهد تا سوم خرداد ماه مي افزايد: بوستان موضوعي گل ها با مساحت نزديک به ۳ هکتار که داراي طبيعتي از انواع گل است، تا سوم خرداد ماه امسال به بهره برداري مي رسد.
همچنين دهم خرداد ماه نيز اولين باغ گياه شناسي شرق کشور در مساحت 27 هکتار و هفت بخش مختلف از جمله باغ رز، ايران و توران، باغ صخره اي، گياهان دارويي و ... افتتاح مي شود.کاظمي با اشاره به آغاز عمليات اجرايي احداث پارک مينياتوري در سال گذشته تصريح مي کند: اين بوستان که با مساحت هشت هکتار در منطقه الهيه واقع است، داراي 60 المان و نماد شهرهاي مختلف به صورت مينياتور شده است که تا اواسط سال 93 به بهره برداري مي رسد.
همچنين عمليات اجرايي پارک هفت هکتاري دانش در حاشيه خيابان ابرار آغاز شده است و در کنار آن عمليات اجرايي احداث بوستان موضوعي متحرک و بازيافت نيز در سال جاري شروع مي شود.
کاظمي درباره زمان بهره برداري از بوستان موضوعي بهارنيز مي گويد: اين بوستان که بزرگ ترين بوستان موضوعي مشهد است تا شهريور ماه به بهره برداري مي رسد اما بخش آبراهه تاريخي آن که سه هکتار مساحت دارد، تا 22 بهمن ماه افتتاح خواهد شد.
غفلت نکرده ايم، موانعي برسر راه داريم
وقتي موضوع غفلت از توسعه فضاي سبز در برخي محلات را با معاون شهردار درميان مي گذاريم او با تاييد مشکل کمبود فضاي سبز در برخي مناطق قديمي شهر از جمله طبرسي و محدوده راه آهن مي گويد: به دليل ساخت و سازهايي که در گذشته انجام شده است ما در برخي مناطق و محله ها زمين با کاربري فضاي سبز نداريم.
«کاظمي» مي افزايد: البته شرايط در منطقه ثامن متفاوت است و در طرح توسعه و نوسازي با برنامه ريزي هاي انجام شده و احداث باغ راه ها و پارک ها سرانه فضاي سبز به بالاي ۱۲متر خواهد رسيد. وي از اختصاص 4.5 ميليارد تومان اعتبار براي احداث پارک هاي بخارايي و ثامن در اين منطقه در سال جاري خبر مي دهد و مي افزايد: در اولويت هاي برنامه ريزي توسعه فضاي سبز و افزايش سرانه ما به سمت و سوي ايجاد باغ بام يا ديواره فضاي سبز و افزايش درختان درمعابر براي جبران کسري سرانه حرکت کرده ايم و از سال ۸۶ تاکنون سرانه را در مناطق کم برخوردار به حدود ۷ متر رسانده ايم.
۲۰ ميليارد تومان براي تملک زمين ويژه احداث پارک
معاون خدمات و محيط زيست شهري شهرداري مشهد با اشاره به اجراي فاز ۲ احداث پارک خطي در بولوار شهيد کامياب (راه آهن) مي افزايد: احداث پارک خطي حاشيه کال دروي نيز در حال انجام است و آبراه نوغان هم از خواجه ربيع تا ميدان رسالت شمالي اجرا مي شود.
وي با اشاره به ضرورت تامين زمين مورد نياز براي احداث پارک ها مي افزايد: امسال ۲۰ ميليارد تومان اعتبار براي تملک اراضي مورد نياز در نظر گرفته ايم و در بولوار طبرسي شمالي نيز ۲ پارک جاوداني و انصاري در مرحله تملک زمين و احداث است که در آينده نزديک به بهره برداري مي رسد.
پارک خطي ضلع شمالي اين بولوار هم بعداز اتمام پروژه BRT و قطارشهري اجرايي خواهد شد.
«کاظمي» تصريح مي کند: اعتبارات ما در سال جاري در حوزه فضاي سبز ۱۷۴ ميليارد تومان است که ۶۳ درصد آن در نقاط کم برخوردار و محدوده مناطق ۵، ۳ و ۴ شهرداري هزينه خواهد شد. او در عين حال تاکيد مي کند: تفاوتي بين بالاي شهر و پايين شهر وجود ندارد و ما اعتبارات را با اولويت توجه به مناطق کم برخوردار توزيع مي کنيم.
به هر حال مديريت شهري کلان شهر مشهد طي سال هاي گذشته براي توسعه فضاي سبز اين شهر گام هاي بلندي برداشته است و در اين راه ما شاهد سبز شدن مشهد هستيم واز طرفي احداث پارک هاي بزرگ موضوعي در اين شهر يکي از نقاط قوت حرکت به سمت توسعه فضاي سبز کلانشهر مذهبي مشهد است ولي کاش محلات ومناطق کم برخوردار از فضاي سبز شهري را هم شناسايي و براي رفع نياز آن محلات هم اندکي از اعتبارات ميلياردي را هزينه کنيم.