روزنامه نگار

آب مايه  حيات و الفباي توسعه است اما سالياني است که کشورمان با بحران آب مواجه شده و از اين بابت نگراني ها رو به افزايش است.

کشور ما به دليل شرايط اقليمي و آب وهوايي در رديف کشورهاي گرم و نيمه خشک و کم آب جهان قرار دارد و سرانه آب در آن يک چهارم ميانگين جهاني است. در شرايطي که ميانگين بارندگي در برخي نقاط دنيا ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ ميلي متر است. در بهترين حالات متوسط بارندگي در ايران ۲۴۰ ميلي متر است و در نقاط مرکزي و کويري ايران اين ميانگين به ۱۰۰ ميلي متر هم نمي رسد.

به همين دليل جمع آبي که در سال به سفره هاي زيرزميني کشور تغذيه مي شود حدود ۵۶ ميليارد متر مکعب است در حالي که در همين کشور ميزان برداشت سالانه از منابع زيرزميني بيش از ۶۳ ميليارد متر مکعب برآورد مي شود و هر ساله با رقمي بالغ بر يک ميليارد متر مکعب اضافه برداشت يا به عبارتي کسري مخازن روبه رو هستيم.

خراسان رضوي نيز که به ۳۶ دشت آبي تقسيم شده است شاهد بالاترين ميزان کسري مخزن در بين استان هاي کشور است و اين موضوع علاوه بر آن که سفره هاي آب زيرزميني را در معرض بحراني جدي قرار داده است، سبب شده از مجموع دشت هاي استان ۳۳ دشت در حالت ممنوعه و ممنوعه بحراني قرار داشته باشند.

به سبب افزايش جمعيت، افزايش مصارف آب خصوصا در بخش کشاورزي و خشکسالي هاي متعدد، وضعيت نگران کننده اي را مي توان در ميزان افت سطح آب زيرزميني، خشک شدن چاه ها و بالتبع کف شکني آن ها شاهد بود.

۹۲ درصد دشت هاي استان با کسري شديد مخزن مواجه هستند و در دشت مشهد که وسيع ترين دشت استان و مهم ترين قطب اقتصادي اجتماعي خراسان رضوي به شمار مي رود سالانه يک متر افت سطح آب نگران کننده و يک فاجعه است.

نشست زمين هم پديده اي است که در اثر آن سطح زمين به صورت تدريجي(و در مواردي به صورت ناگهاني) فرو مي نشيند و ايجاد ترک ها و شکاف هايي در سطح زمين باعث تاثير بر روي الگوي جريان هاي زيرزميني و سطحي، تغيير کيفيت آب ها، تغيير شکل سطح زمين، سيل خيزي مناطق و... مي شود و پيامد آن خسارت جدي به مناطق شهري، صنعتي و کشاورزي مي شود.

از ديگر تبعات منفي برداشت بي رويه از منابع آب زيرزميني خشک شدن و کم آبي قنات و چشمه و شور شدن منابع آب شيرين است که آينده کشاورزي و خاک هاي مناطق حاصل خيز را به شدت تهديد مي کند.

با همه حقايقي که گفته شد نجات آب به ويژه در مصارف بخش کشاورزي امروز بسيار ضروري است و با توجه به همين مسئله، استفاده از فناوري هاي جديد نيز در اين رهگذر بسيار ضروري است.

همچنين طرح هاي فرهنگي- دانش آموزي نجات آب کشاورزي نيز که با مشارکت بيش از ۳۰۰ هزار دانش آموز مقطع راهنمايي استان در ۲۷۰۰ مدرسه در سه گام «آگاهي بخشي، حساس سازي و آموزش راه کارها» اهميت ويژه اي دارد...

اجراي آزمايشي طرح کنترل هوشمند سيستم هاي آبياري کشاورزي به کمک تلفن همراه طرحي نوپاست که به صورت آزمايشي در سطح استان اجرا مي شود که معايب و مزاياي آن نيز به تدريج با اجرايي شدن آن مشخص خواهد شد.

بدون ترديد جهت گيري دستگاه هاي مربوطه به استفاده از فناوري هاي روز را بايد به فال نيک گرفت چرا که جاي خالي آن در کشاورزي استان احساس مي شود...